Rood licht van de rulingdienst voor de toepassing van de auteursrechtenregeling voor IT-werknemers vanaf 2023

Na een eerste positieve ruling inzake auteursrechten (zie Voorafgaande beslissing nr. 2023.0437 d.d. 25.07.2023) werd op 10 oktober 2023 een negatieve beslissing gepubliceerd (zie Voorafgaande beslissing nr. 2023.0659 d.d. 03.10.2023).

Vraag aan de rulingdienst

De aanvrager is een vennootschap actief in de sector van computer engineering. Ze is gespecialiseerd in de ontwikkeling, implementatie en onderhoud van oplossingen in de strijd tegen financiële fraude.

De aanvrager heeft in het verleden nog géén gebruik gemaakt van de gunstige auteursrechtenregeling, maar wenst dat in de toekomst wel te doen. Aan de rulingdienst wordt gevraagd om een percentage van het loon te bepalen dat betrekking heeft op de cessie van de auteursrechten voor volgende creatieve functies:

• Senior Software Developer;
• Medior Software Developer;
• Software Developer;
• Senior Devops;
• Senior Devops Engineer.

Volgens verzoeksters produceren deze IT-medewerkers van de onderneming (hierna: "auteurs") door titel 5 van Boek XI van het Wetboek economisch recht (hierna "WER") beschermde werken. Het verwerven van de auteursrechten op deze werken is essentieel in de relatie tussen de onderneming en haar klanten. Zij moeten immers de rechten op de gecreëerde werken verwerven om ze te kunnen exploiteren.

Beslissing van de rulingdienst

Volgens de rulingdienst werd het materiële toepassingsgebied van artikel 17, § 1, 5°, WIB 92 vanaf 1 januari 2023 ingeperkt. Er wordt immers niet meer verwezen naar het volledige boek XI van het WER maar enkel naar Titel 5 uit dat boek XI (auteursrecht en naburige rechten). Daarmee wordt dus niet langer verwezen naar bijvoorbeeld Titel 6 en Titel 7, die betrekking hebben op respectievelijk computerprogramma's en databanken.

Onder verwijzing naar de voorbereidende werkzaamheden (DOC 55 3015/014, pp. 55) moet door de rulingdienst in het bijzonder nagegaan worden of het gaat om “werken van letterkunde of kunst” of om “openbare uitvoeringen en opvoeringen van uitvoerende kunstenaars” zoals bepaald in respectievelijk de artikelen XI.165 en XI. 205 van het Wetboek van economisch recht.

Dit impliceert dat de door de wet gelijkgestelde “werken van letterkunde of kunst” niet worden bedoeld. Zo wordt de in artikel XI.294 vervatte gelijkstelling dus niet meegenomen.

Door nu in het bijzonder te verwijzen naar de artikelen XI.165 en XI.205 voor de in aanmerking komende “werken” en “prestaties”, en naar Titel 5 van Boek XI voor de in aanmerking komende auteursrechten en naburige rechten, drukt de fiscale wetgever volgens de rulingdienst de wil uit om in beperkende zin enkel rekening te houden met de voornoemde artikelen en met Titel 5, zonder dat andere artikelen respectievelijk Titels en bepalingen worden betrokken in de toepassing van de betrokken fiscale wetsbepalingen. Dit kan vanuit teleologisch en wetshistorisch perspectief ook niet anders uitgelegd worden (Zie ook DOC 55 3015/014, pp. 60-61).

De rulingdienst concludeert dat er in casu géén sprake is van de creatie van originele werken van letterkunde of kunst of om openbare uitvoeringen en opvoeringen van uitvoerende kunstenaars.

Uit de analyse van de rulingdienst blijkt dat computerprogramma’s (inclusief de voorbereidende analyses en ontwerpen) die op grond van artikel XI.294 WER worden behandeld als werken van letterkunde in de zin van de Berner Conventie (1971) niet vallen onder de nieuwe auteursrechtenregeling.

Bijgevolg vallen computerprogramma’s volgens de rulingdienst niet binnen het materiële toepassingsgebied van de nieuwe auteursrechtenregeling en kan deze dus niet worden toegepast op de situatie die door de aanvragers wordt voorgesteld.

Conclusie

De rulingdienst sluit - zoals verwacht - de IT-sector volledig uit van de gunstige auteursrechtenregeling vanaf 1 januari 2023. De rulingdienst sluit zich hierbij volledig aan bij de interpretatie die is opgenomen in de Memorie van Toelichting (DOC 55, 3015/001) en de toelichting die de Minister van Financiën in de Kamercommissie Financiën en Begroting heeft gegeven (DOC 55, 3015/014).

Nu de piste van de rulingdienst voor de IT-sector volledig afgesloten lijkt zullen de geschillen voor de rechtbanken moeten worden beslecht…